Voorrang verlenen aan prioritaire voertuigen

Hoe moet je reageren als een prioritair voertuig mét sirenes aan (bv. politiewagen, ambulance, brandweerwagen, enz.) je nadert? En hoe moet je die precies doorlaten?

Verplicht voorrang verlenen

Volgens de wegcode (art. 38) moet elke weggebruiker onmiddellijk de doorgang vrijmaken en voorrang verlenen; zo nodig moet hij stoppen, zodra het speciaal geluidstoestel het naderen van een prioritair voertuig aankondigt.

De verplichting om voorrang te verlenen aan een prioritair voertuig hangt samen met het feit dat de komst van dit voertuig wordt aangekondigd aan de andere weggebruikers. Dat veronderstelt dus dat de sirene al een zekere tijd aanstaat opdat de andere weggebruikers het zouden kunnen horen én in staat zijn om de weg vrij te maken zonder een ongeval te veroorzaken.

Aangezien de sirene enkel mag gebruikt worden als het voertuig een dringende opdracht uitvoert, moet de bestuurder van het prioritair voertuig de blauwe knipperlichten tegelijk met de sirene laten werken om voorrang te hebben op de andere weggebruikers.

Mag ik een overtreding begaan om voorrang te verlenen?

De verplichting om de weg vrij te maken, veronderstelt dat dit op een redelijke wijze kan gebeuren, volgens en met het gezond verstand. De bestuurder mag dus de situatie beoordelen en de in zijn ogen meest geschikte manier kiezen om aan de verplichting te voldoen.

Om de weg vrij te kunnen maken, moet de bestuurder soms verkeersregels overtreden. Indien het prioritair voertuig een politievoertuig is en de bestuurder van dat voertuig teken doet om bv. een rood verkeerslicht voorbij te rijden, dan is dat voor de weggebruiker een bevel van een bevoegd persoon aan wie hij moet gehoorzamen. Hij begaat dus op dat moment geen overtreding.

Wanneer mag men gebruik maken van het blauw zwaailicht en de sirene?

In welke omstandigheden mag de bestuurder van een prioritair voertuig volgens de wegcode gebruik maken van het blauwe zwaailicht en de sirene?

De basisregel

De voorwaarden voor het gebruik van het blauwe zwaailicht en de sirene staan in de artikels 37.1, 37.2 en 37.4 van de wegcode. De Minister van Binnenlandse Zaken heeft ze ook in een rondzendbrief verduidelijkt: (…) om een dringende opdracht uit te voeren, moet een prioritair voertuig de blauwe knipperlichten en het speciale geluidstoestel gebruiken. Voor een niet-dringende opdracht mogen de blauwe knipperlichten wel, maar het speciale geluidstoestel niet gebruikt worden.

De wegcode bepaalt dus dat de blauwe knipperlichten voor elke opdracht mogen worden gebruikt. Dit gebruik is verplicht in geval van een dringende interventie. De sirene daarentegen mag enkel worden gebruikt tijdens een dringende opdracht. Om voorrang te hebben op andere weggebruikers, moet het prioritaire voertuig naast het zwaailicht ook zijn sirene aanzetten.