Phishing
We krijgen veel meldingen van mensen die via telefoon, sms- of WhatsApp-berichten, e-mail, social media of andere applicaties gecontacteerd worden door oplichters die zich voordoen als belangrijke personen of medewerkers van een (meestal bekende) bedrijf of bankinstelling. Zij laten het slachtoffer geloven dat er een veiligheidsprobleem is met zijn persoonlijke gegevens en stellen voor om deze gegevens te beveiligen of aan te passen.
Het doel is om te “hengelen” (“phishing” in het Engels) naar persoonlijke gegevens, wachtwoorden, bank- of kredietkaartgegevens. Op deze manier kunnen ze zich toegang verschaffen tot jouw persoonlijke (bank)accounts en jou geld afhandig maken.
Ga nooit in op dergelijke berichtgeving! Verwijder het bericht onmiddellijk en noteer indien mogelijk het nummer van waar gebeld of een bericht gestuurd wordt.
Whaling
Een familielid of vriend stelt de vraag via Whatsapp om betalingen te doen in zijn/haar plaats. Hij/zij gebruikt een ander nieuw nummer want de gsm van de bekende is zogezegd defect, verloren of gestolen. Ga hier zeker nooit op in! Neem persoonlijk contact op met het familielid/vriend via zijn/haar oude nummer om te verifiëren als deze informatie klopt. Voer nooit een betaling uit voordat je hem/haar persoonlijk hebt gesproken.
Vriendschapsfraude
Vriendschapsfraude is een vorm van oplichting waarbij oplichters je laten geloven dat ze je vrienden of zelfs meer, de liefde van je leven zijn – maar eigenlijk azen ze gewoon op je geld.
Oplichters zoeken naar slachtoffers via datingswebsites of datingapps zoals Tinder of Badoo maar ook social media kanalen zoals Facebook en Instagram worden veel gebruikt. Ze proberen je vertrouwen te winnen door je leuke complimentjes te geven, dagelijks contact met je op te bouwen of zelfs hun liefde te verklaren. Na een tijdje verzinnen ze allerlei smoesjes om geld van je te ontfutselen. Je denkt eerst beter 100 keer na voordat iemand online aan je vraagt om je geld over te maken.
Meld het!
Heb je toch centjes of belangrijke gegevens overgemaakt? Verzamel dan zoveel mogelijk gegevens (naam en firma van de oplichter, telefoonnummer, taal/accent, handelingen en gebruikte programma's op de computer, eventuele overgemaakte persoonlijke gegevens, prijs en betalingsmethode, ...) en doe zo snel mogelijk aangifte bij de politie. Er tijd overheen laten gaan, kan alleen maar in het voordeel van de oplichters spelen. Op die korte tijd kan jij een enorme som geld kwijt zijn.
Je kan ook best contact opnemen met de bank of het bedrijf waarvan de berichtgeving zogezegd afkomstig is om dit te controleren of hen te informeren dat er foute berichtgeving in hun naam verspreid wordt.
Bovendien kan iedereen terecht bij het meldpunt van de FOD Economie om verschillende vormen van oplichting/bedrog/fraude te melden > https://meldpunt.belgie.be/meldpunt/
Heb je een verdachte mail of een verdacht bericht ontvangen? Stuur hem door naar verdacht@safeonweb.be en verwijder hem daarna. Als je een verdacht bericht op het werk ontvangt, moet je de procedures die daar gelden voor phishing opvolgen, bv. doorsturen naar de ICT-dienst.
Waakzame tips
We geven je alvast enkele tips om te vermijden dat je slachtoffer wordt van één of andere vorm van oplichting via het internet:
- Post geen persoonlijke informatie op websites die iedereen kan raadplegen. Deel geen persoonlijke gegevens op je social media profielen.
- Een e-mail of een bericht met een link of bijlage ontvangen van een onbekende afzender? Open de link/bijlage niet en verwijder de e-mail of het bericht onmiddellijk.
- Ga nooit in op de vraag van een onbekende om gebruik te maken van geldovermakingskantoren zoals Western Union, Ria Money Transfer, Moneytrans, MoneyGram enz.
- Oplichters kunnen gemakkelijk telefoonnummers vervalsen. Vertrouw nooit blindelings het telefoonnummer dat je ziet verschijnen. Krijg je telefoon van jouw officiële bankinstelling en stellen zij de vraag om een grote som over te maken naar een andere rekening omdat jouw rekening niet meer toegankelijk is? Ga hier niet op in. Ook dit is een vorm van oplichting.
- Hou je ogen open voor valse profielen. Oplichters doen zich vaak voor als een belangrijk persoon die steeds ‘onderweg’ is, zoals een zakenman, een soldaat of een fotomodel. Via Google Search kan je checken als er meerdere versies op het web bestaan van de profielfoto die jouw “vriend” of “lief” gebruikt op zijn/haar profiel. Bekijk ook steeds zijn/haar andere vrienden op Facebook/Instagram. Zijn dit enkel vrouwelijke of enkel mannelijke vrienden en zijn het er opvallend weinig? Dan heb je te maken met een oplichter.
- Let op het taalgebruik van de zender. Slecht Nederlands en atypisch taalgebruik zijn rode vlaggen.
- Tik altijd zelf het webadres in van de website die je wilt bezoeken. Zo voorkom je dat je via een misleidende links op een valse website terechtkomt. Websites van officiële instellingen zoals banken gebruiken een beveiligde verbinding. Ze beginnen met 'https' waarvan de 's' voor 'safe' staat.
- Zorg ervoor dat je computer goed beveiligd is met een virusscanner en een firewall.
Op de website www.safeonweb.be vind je nog extra handige tips om internetoplichters te herkennen. Je kan er ook testen hoe veilig je zelf bent online.
