De lokale politie is actief betrokken bij verschillende verkeersveiligheidsprojecten:
V.E.L.O.-project (VerkeersEducatie Lager Onderwijs) in samenwerking met de stedelijke preventiedienst:
3e leerjaar: fietsvaardigheid en fietsinitiatie in het verkeer
4e leerjaar: verkeerspark in een beschermde omgeving (stadspark)
5e leerjaar: dode hoek en zichtbaarheid
6e leerjaar: fietswijzer en fietsexamen
- Ondersteuning van activiteiten rond verkeer en mobiliteit in het secundair onderwijs
- Opfrissing van de wegcode voor senioren
- Opleiding van gemachtigde opzichters
- Cursus 'wegkapitein' voor verenigingen en onderwijzend personeel
- Opfrissing wegcode m.b.t. voetgangers en fietsers in groep voor studenten lerarenopleiding
- Project Croes Controle - preventie weekendongevallen voor 17-jarigen
Wat is het?
De Politie Regio Turnhout werkt sedert 1996 samen met de stedelijke preventiedienst van de stad Turnhout aan het voorkomen van weekendongevallen. Onze primaire boodschap is dat ongevallen en letsels dikwijls vermijdbaar zijn. De voornaamste uitdaging bestaat er uit om jonge mensen wakker te schudden over hun kwetsbaarheid in het verkeer zonder dat we daarbij gebruik maken van shockerende beelden van slachtoffers. Wij betrachten onze doelgroep aan de hand van de achterliggende verhalen en op een niet belerende manier aan te zetten tot reflectie over hun verantwoordelijkheid in het verkeer. In 2007 won dit project de Provinciale Veiligheidsprijs. Croes Controle werd door de Vlaamse Stichting Verkeerskunde op DVD gezet en ter beschikking gesteld van alle Vlaamse scholen.
Vanwaar de naam?
De naam 'Croes Controle' bevat een aantal woordspelingen die de essentie van het project weergeven:
"CRUISE CONTROL" Wij gaan er van uit dat iedere passagier kan fungeren als een ademend rijhulpsysteem door de chauffeur tijdig attent te maken op overdreven snelheid, veiligheidsafstand, roekeloos rijgedrag, gordeldracht, enz. Daarom sleutelen wij in ons project aan het verantwoordelijkheidsgevoel van al wie meerijdt met een wagen
"CONTROLE" is in ons project een belangrijk sleutelbegrip. Het verwijst zowel naar het toezicht op de naleving van voorschriften (WODCA-acties) als op zelfbeheersing. In de berichtgeving over aanrijdingen leest men dikwijls: "De bestuurder verloor om een onbekende reden de controle over het stuur". Wij willen onderzoeken welke die 'onbekende' redenen zoal kunnen zijn en hoe men kan voorkomen dat ze oorzaak worden van een verkeersongeval.
ROES" verwijst naar iemands benevelde geest als gevolg van alcohol of drugs.
"Roes" is bovendien het meervoud van het Engelse " roe": " ree" (en bij uitbreiding ook "hert") waarmee we de link leggen met het gevaarsbord: doortocht van groot wild.
Het bord staat symbool voor de lichtzinnigheid waarmee we doorgaans omspringen met de waarschuwing voor een dreigend gevaar. Met het beeld van het overstekend wild verwijzen we bovendien naar de centrale vraag rond risicogedrag: "Wat drijft weggebruikers ertoe om te willen verder gaan dan een veilige grens?" Het logo geeft tevens een knipoog naar het heraldische hert in stadswapen van Turnhout waar het project ontstaan is.
Wie vormt de doelgroep?
Wij nodigen de scholieren uit van het laatste jaar secundair onderwijs van alle netten en niveau's: deeltijds onderwijs, BUSO, BSO, TSO en ASO. We richten ons om verschillende redenen tot 17-jarigen :
Het is een leeftijdsgroep waar men massaal uitgaat. Uit een recente bevraging blijkt dat 37% zich tijdens de weekends verplaatst als passagier of bestuurder van een personenauto.
Bijna 60% van de deelnemers heeft een voorlopig rijbewijs op zak.
De oververtegenwoordiging van jonge mensen in de ongevalstatistieken toont de noodzaak aan van dit soort gerichte preventie.
Wat willen we bereiken?
Wij betrachten een daling van de letselongevallen waarbij jonge adolescenten betrokken zijn. Vanuit de principes van gemeenschapsgerichte politiezorg willen we de kwetsbare verkeersdeelnemers appelleren op hun verantwoordelijkheid bij het stellen van verkeersveilig gedrag. Wij belichten de wettelijke grenzen die de politie bewaakt en wij beogen dat de leerlingen begrijpen wat de voordelen zijn van een verhoogde pakkans. Vanuit preventief oogpunt werken we aan risicobewustzijn. Wij willen een zo breed mogelijke kijk bieden op de oorzaken van weekendongevallen en het fenomeen positief benaderen door te praten over de mogelijke oplossingen.
Hoe gaan we te werk?
Het project loopt gedurende een halve dag: van 9u tot 12u en van 13u tot 16u. Wij werken per halve dag met drie klasgroepen:
Tijdens een plenaire infosessie van 1 uur belichten we vier belangrijke ongevalsfactoren: rijden onder invloed, vermoeidheid, onervarenheid en overdreven snelheid. Elke factor wordt besproken vanuit een concrete aanrijding waarbij we de omstandigheden die aanleiding hebben gegeven tot het ongeval reconstrueren en met onderbouwde argumenten en cijfers verder toelichten. Ook het nut van de veiligheidsgordel wordt gekaderd vanuit een reële aanrijding waaruit vooral de impact blijkt van niet vastgeklikte passagiers op andere inzittenden. We koppelen telkens een bruikbare tip aan iedere factor. Bovendien projecteren we de achterliggende oorzaken op de enquêteresultaten over de uitgaansgewoonten van 17-jarigen uit Turnhout.
Nadien werken de leerlingen per klasgroep de thema's verder uit in drie workshops:
Workshop 1 belicht de verscheidene ongevalsfactoren vanuit een aangrijpende slachtoffergetuigenis.
Workshop 2 wordt gestoffeerd door een inlevingsoefening over middelengebruik in het verkeer (alcohol,drugs, medicatie)
Workshop 3 bestaat uit twee luiken: een tuimelmoment in een tolsimulatiewagen en vaardigheidstraining in het effectief opbellen van de hulpdiensten. Hierbij worden wij ondersteund door leerkrachten van HIVSET.
Het project wordt ieder jaar geactualiseerd met nieuw cijfermateriaal en de presentatie krijgt geregeld een cosmetische opsmuk. Wij houden uiteraard de vinger aan de pols voor wat betreft de jongste trends op het vlak van uitgaansgewoonten van de jeugd.
Wat is de bijdrage tot de verkeersveiligheid?
Onze niet stigmatiserend benadering spreekt jongeren aan en draagt er toe bij dat zij zelfkritisch reflecteren over hun eigen aandeel in het veilig verloop van nachtelijke weekendverplaatsingen.
Wij doen bij het afronden van de laatste workshop telkens een bevraging naar de algemene indruk die het project heeft nagelaten op de deelnemers, evenals naar hun gedragsintenties. Daaruit blijkt dat de jongeren zich aangesproken voelen door zowel de inhoud als de aanpak van het onderwerp. De meest voorkomende reacties zijn:
"Ik heb een andere kijk gekregen op verantwoordelijk gedrag in het verkeer."
"Ik besef nu dat ik als passagier veel kwetsbaarder ben dan ik dacht."
"Vanaf nu kijk ik beter uit of mijn chauffeur nog wel in staat is om te rijden."
" Ik doe voortaan mijn mond open wanneer iemands rijgedrag mij niet bevalt."
Wanneer? / Waar?
Project Croes Controle vindt plaats tijdens de eerste weken van het tweede trimester (medio januari) in de lokalen van KV Turnhout.
Contactpersoon?
Meer informatie via bart.geuens@turnhout.be - 014/44.33.76