Is het mogelijk om helemaal van internet te verdwijnen? Hoe kunt u uw persoonlijke gegevens wissen in zoekmachines? Eerst en vooral, het "recht om vergeten te worden" heeft niet enkel te maken met de digitale wereld. Het gaat in de eerste plaats over het individueel recht om informatie uit het verleden geen invloed te laten hebben op het huidige leven. Wanneer het om persoonlijke gegevens gaat, moeten zoekmachines voortaan in Europa extra bescherming bieden wegens de risico's van het internet (identiteitsdiefstal, diefstal van gegevens, enz.) en de gevolgen daarvan op het leven van de gebruikers. In dit artikel leggen we de basisprincipes uit van deze kwestie.
Niet te verwarren: het recht op het uitwissen van gegevens en het recht op het verwijderen van referenties
Er bestaan twee vormen van het recht om vergeten te worden: het recht om gegevens uit te wissen en het recht op het verwijderen van referenties.
In geval van informatie die u schade kan toebrengen, heeft u het recht om die gegevens te laten wissen in een zoekmachine. Het kan dan gaan om een persartikel, een foto, een video of ander materiaal over uw privéleven. U moet wel een geldige en ernstige reden hebben om dit te kunnen aanvragen.
Het verwijderen van referenties wil zeggen dat bepaalde termen in een zoekmachine niet meer vermeld worden in associatie met uw naam en voornaam. De termen worden als het ware uit de index van zoekresultaten van de zoekmachine verwijderd. De inhoud blijft echter wel nog toegankelijk via andere sleutelwoorden. De bedrijven achter zoekmachines zijn meestal heel toegeeflijk, maar ze kunnen wel weigeren om dit te doen als de reden voor uw aanvraag niet overtuigend genoeg of niet geldig is.
Wie kan dit recht uitoefenen?
Iedere inwoner van de Europese Unie heeft het recht om een aanvraag in te dienen bij Google en Bing via een online formulier. Wat de andere zoekmachines betreft, moet u een schriftelijke aanvraag indienen met gegronde motieven die stroken met de principes van de zoekmachine zelf.
Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft op 13 mei 2014 beslist dat dit recht betekent dat zoekmachines resultaten moeten wissen waarbij de naam en de persoonlijke gegevens van de aanvrager in kwestie worden vermeld.
De resultaten blijven wel toegankelijk in andere delen van de wereld, aangezien dit recht enkel van toepassing is in de EU-landen.
Moeten zoekmachines elke aanvraag inwilligen?
Indien de vermelde informatie verouderd of onwaar blijkt te zijn of indien het om zware vooroordelen gaat over de persoon in kwestie, zal deze hoogstwaarschijnlijk gewist worden. Indien de informatie echter in het belang is van het grote publiek, zoals een strafrechtelijke veroordeling of fraude, heeft de zoekmachine het recht om niet in te gaan op de aanvraag, zeker wanneer er geen naam wordt vermeld op de betreffende webpagina's.
Een voorbeeld: indien u informatie wilt wissen via Google waarin u vermeldt wordt, moet u een online formulier invullen met uw gegevens, de lijst met de betreffende weblinks en uw motivatie waarom de informatie moet worden weggehaald. U zult ook een identiteitsbewijs moeten voorleggen alvorens elektronisch te tekenen. De aanvraag kan veel tijd in beslag nemen, dus het is altijd beter om uw persoonlijke gegevens op voorhand al te beschermen.
Indien de zoekmachine niet op uw aanvraag ingaat, kunt u een beroep doen op de Privacycommissie of op het gerecht.
Praktische tips voor de bescherming van uw persoonlijke gegevens
- Geef nooit uw persoonlijke gegevens door zonder nadenken. Uzelf of uw kinderen kunnen het slachtoffer worden van phishing of misbruik, zelfs zonder dat u het merkt. Het wordt ook aangeraden om uw browser correct in te stellen en bij het menu "opties" of "voorkeuren" een pseudoniem in te vullen in plaats van uw echte naam.
- Geef nooit persoonlijke gegevens door aan onbekenden. Internet is eerst en vooral een uitwisselings- en ontmoetingsplaats. Maar u mag niet vergeten dat u nooit echt de persoon kent aan de andere kant van het scherm.
- Sommige banden (vriendschappen, professionele relaties, liefdesrelaties enz.) kunnen verwateren, zelfs bij mensen die u goed kent in het echte leven. Wees er u steeds van bewust dat alles wat u deelt, op een dag tegen u kan gebruikt worden (afpersing, intimidatie, chantage ...). Dit gebeurt voornamelijk bij sexting.
- Vertrouw nooit websites die prijzen weggeven in ruil voor informatie. Er zijn heel veel verleidelijke aanbiedeingen op het internet zoals geldprijzen, online loterijen, promoties ... in ruil voor uw e-mailadres of soms meer gegevens. Vertrouw deze nooit.
- In dezelfde lijn: check steeds alle apps die u installeert op uw mobiele of vaste toestel. Op sociale netwerken zijn er uitnodigingen voor spelletjes in overvloed waarbij u toegang moet geven tot uw eigen account om te kunnen meespelen.
- Ga nooit in op spam. Spammers sturen e-mails altijd ongevraagd naar eindeloos veel mensen. Het doel hiervan is om meer persoonlijke gegevens te bemachtigen.
- Als voorzorg kunt u ook een soort alarm laten zetten op uw naam, zodat u onmiddellijk op de hoogte wordt gesteld indien uw naam ergens wordt vermeld.
Onthoud tot slot dat niets ooit echt verdwijnt van internet en dat het dus belangrijk is om na te denken over wat u er zelf verspreidt en wat de mogelijke gevolgen kunnen zijn op korte of lange termijn.